Dieta w ciąży

Czego nie może jeść kobieta w ciąży?

To pytanie pada najczęściej. Zanim zaczniesz studiować milion “zakazanych list” to spróbuje Ci podać ogólne zasady, dzięki którym będziesz wiedziała co robić w każdej sytuacji.

Ciąża to okres, w którym z zapłodnionej komórki jajowej rozwija się człowiek. Większość zjadanych i wypijanych przez kobietę produktów jest w różnym stężeniu transportowana wraz z krwią przez pępowinę do płodu. Ze względu na to istotne jest dopasowanie diety tak, aby była najbezpieczniejsza dla dziecka.

Nie chcemy aby kobieta w ciąży się czymś zatruła. Nie chodzi tu nawet o bezpośredni wpływ na dziecko ale o duże obciążenie organizmu kobiety, nie dokładajmy jej więcej dolegliwości. Dodatkowo w ciąży mamy ograniczone możliwości jeżeli chodzi o leczenie (większość leków lub zabiegów nie jest dozwolona w ciąży).

Dlatego unikamy produktów z nieznanych źródeł i surowych produktów lub tych NIEPASTERYZOWANYCH, aby zmniejszyć ryzyko zakażenia bakterią.
Wszelkiego rodzaju sery pleśniowe, dojrzewające i feta – mogą być źródłem choroby zwanej listeriozą. Zakazane jest także przyjmowanie surowego mięsa i jajek. Mięso może być źródłem toksoplazmozy i listeriozy, chorób będących przyczyną przedwczesnych urodzeń oraz wielu wad rozwojowych u noworodków. W surowych jajkach mogą być obecne bakterie prowadzące do salmonelli, której rozwój w ciąży również niesie ze sobą zagrożenia.

Brzmi strasznie? Wydaje Ci się, że wszędzie są bakterie?
Pamiętaj, że mówimy tu o produktach z nieznanych źródeł, nie poddanych obróbce termicznej czy produktach niepasteryzowanych. Wszystkie wymienione wyżej produkty możesz poddać obróbce czyli ugotować z sosem czy upiec w piekarniku.
Dodatkowo zwróć uwagę, że większośc serów dostępnych w sklepach jest pasteryzowana- czyli bezpieczna w ciąży.
Jeżeli Twoja partnerka zje coś z “zakazanej listy” nie oznacza to, że na 100% zaraziła się bakterią. Tu chodzi tylko o pochodzenia tych produktów, więc jeżeli nie zjadła surowego mięsa gdzieś na wsi to możesz być spokojny.

Co z produktami wędzonymi?

Do ich przygotowania używa się zwykle dużo soli, ponadto w dymie zawartych jest wiele szkodliwych substancji dlatego zaleca się unikanie produktów wędzonych.
Niestety temperatura wędzenia jest zbyt niska, aby mieć pewność, że nie ma tam bakterii, ale tutaj znów możemy dodać ulubione wędzone produkty do sosu i chwilę podgotować.

Co z Sushi?

Sushi jest robione z ryby wędzonej lub surowej. Nie zakładam, że tam, gdzie zamawiasz sushi, jest zarażone mięso, ale po co ryzykować? Zamów sushi wege lub w tempurze (czyli po obróbce termicznej).

Z diety powinno się wykluczyć dania typu fast food. Zawierają one dużo tłuszczów i często są przyrządzane z produktów średniej lub niskiej jakości. Dostarczają wielu kalorii, ale nie mają wartości odżywczych. Ograniczyć powinno się także słodycze, które zawierają bardzo dużo cukru i sztucznych substancji. Mogą przyczyniać się do nadmiernego wzrostu masy ciała kobiety, a nie dostarczają substancji odżywczych.

Mam nadzieję, że pomogłam Ci zrozumieć ogólne zasady diety kobiety w ciąży.
Poniżej zostawiam Ci również listę, abyś miała pewność, jakich produktów należy unikać:

  • niepasteryzowane mleko i przetwory mleczne (ser feta, brie, Camembert, oscypki) oraz jakiekolwiek potrawy przyrządzone z surowego mleka. Przypominam, że sery typu feta, brie czy Camembert w większości sklepów są pasteryzowane i bezpieczne w ciąży. Czytaj etykiety,
  • hot – dogi, mielonki, wędliny, pasztety, pasty mięsne, jeśli nie ma pewności, że zostały podgrzane do temperatury min, 73 st. C, chodzi o mięso z niepewnych źródeł,
  • wędzony łosoś, pstrąg, dorsz, tuńczyk, makrela- można poddać obróbce w wyższej temperaturze,
  • surowe jaja,
  • surowe lub niedogotowane mięso jak tatar, szynka parmeńska,
  • surowe kiełki,
  • surowe owoce morza,
  • wątróbka (ze względu nadmierną ilość witaminy A występującej w postaci retinolu, co może powodować szereg wad wrodzonych u płodu, takich jak wady twarzoczaszki, ośrodkowego układu nerwowego oraz serca).

Te produkty nie są wskazane ze względu na pasożyty:

  • sushi z surową rybą,
  • sushimi,
  • ceviche.

Ryby niewskazane ze względu na zawartość rtęci:

  • rekin,
  • makrela królewska,
  • miecznik,
  • duży tuńczyk, tuńczyk biały w ilości 170g tygodniowo,
  • surowe lub mrożone owoce morza.

Z ryb często spożywanych w Polsce najwięcej rtęci mają: ryba maślana, okoń, węgorz, płoć i dorsz, natomiast najmniej: śledź, mintaj, łosoś (głównie norweski).

Czego nie wolno pić w ciąży?

W czasie rozwoju płodu ważne jest nie tylko to, czego nie można jeść w ciąży, ale także pić. Oczywiście pierwszym składnikiem, który powinien być wykluczony, jest alkohol w każdej postaci. Etanol łatwo przenika do krwi i przez pępowinę jest transportowany do płodu. Organizm dziecka nie potrafi go metabolizować, w związku z czym jest on toksyną, zatruwającą jego organizm. Aby chronić dziecko przed szkodliwym działaniem alkoholu, powinno się zachować abstynencję przez całą ciążę. Regularne spożywanie alkoholu przez ciężarną jest przyczyną płodowego zespołu alkoholowego (FAS), którego objawami są: niska masa urodzeniowa, wady twarzoczaszki, uszkodzenie komórek nerwowych, opóźnienie rozwoju.

Poza alkoholem niewskazane jest w ciąży picie słodzonych napojów gazowanych. Są źródłem cukru, ponadto zawierają sztuczne barwniki i konserwanty. Niektóre mogą mieć także w składzie kofeinę i taurynę. Takie napoje podwyższają stężenie glukozy w organizmie, a nie dostarczają żadnych wartości odżywczych.

Co z kawą?

Kofeina w czasie ciąży budzi wątpliwości jednak badania wskazują, że umiarkowane jej spożycie nieprzekraczające ilości 300 mg na dobę, czyli ok. 3 filiżanki kawy może być dozwolone. Pamiętaj, że kofeina jest nie tylko w kawie.